کلونینگ و توالی یابی بخشی از ژن فسفولیپاز b۲ در آسپرژیلوس فومیگاتوس

سابقه و هدف: کپک mold پاتوژن آسپرژیلوس فومیگاتوس (aspergillus fumigatus) به عنوان یک میکروارگانیسم عامل انواع عفونت های ریوی به ویژه در افراد دارای ضعف سیستم ایمنی و هم چنین آلرژن، آلوده کننده مواد غذایی، مولد میکوتوکسین (mycotoxin) و در نتیجه عامل میکوتوکسیکوز (mycotoxicosis) مورد توجه می باشد. قدرت تولید انواع فسفولیپازها و به ویژه فسفولیپاز (plb، phospholipase b) از عوامل کلیدی در ویرولانس این قارچ بوده و کلونینگ و تعیین توالی ژن فسفولیپاز b2 plb2)، b2 phospholipose) جهت بررسی ویژگی های ژن سنتزکننده plb2 در این میکروارگانیسم و مقایسه خصوصیات ژن و فرآورده آن با ژن مشابه سایر میکروارگانیسم ها انجام گردید. مواد و روش ها: dna ژنومی آ. فومیگاتوس جدا شده از خلط یک بیمار مبتلا به آسپرژیلوزیس ریوی (pulmonary aspergillosis)، استخراج و تلخیص شد و با استفاده از دژنراتیو pcr (degenerate pcr)، یک قطعه اولیه از ژن plb2 به طول bp542 به دست آمد. سپس با استفاده از pcr برگشتی (ipcr،inverse pcr )، قطعه طویل تری به طول bp1175 به دست آمد. توالی نوکلئوتیدی قطعه ژن ثانوی، متعاقب استخراج از ژل، خالص سازی، پیوند به وکتور مناسب، ترانسفورماسیون و نهایتاً استخراج از سلول میزبان و تلخیص، تعیین و با تلفیق این توالی با توالی قطعه اولیه، سکوانسی به طول bp1529 حاصل گردید. یافته ها: آنالیز فرآورده pcr دژنراتیو اولیه و pcr برگشتی (ipcr) با بلاست x (blastx)، در سطح اسیدنوکلئیک، حداکثر 62% هم سانی با توالی نوکلئوتیدی ژن لیزوفسفولیپاز١ (lpl1) آسپرژیلوس اوریزه آ (a. oryza) و حداقل 39% هم سانی با توالی نوکلئوتیدی ژن فسفولیپازb (plb) کریپتوکوکوس نئوفرمنس cryptococcus neoformans را نشان داد. نتیجه گیری: وجود ژن فسفولیپاز b2 ((plb2 در ژنوم آ. فومیگاتوس و مشابهت بسیار زیاد قطعه توالی یابی شده با ژن فسفولیپاز سایر میکروارگانیسم های دارای قرابت فیلوژنیک و یا فاقد قرابت فیلوژنیک با این قارچ نشان دهنده انتقال محافظه کارانه آن در مسیر تکاملی از ژنوم دودمانی و هم چنین نقش اساسی آن برای بیماری زایی میکروارگانیسم می باشد. توالی نوکلئوتیدی حاصله می تواند برای کلون نمودن و تعیین توالی ژن کامل plb2 و تعیین خصوصیات پروتئین (آنزیم) حاصل از ژن و در نهایت طراحی و سنتز واکسن و یا داروی مؤثر بر علیه میکروارگانیسم، مورد استفاده قرار گیرد.